در روان‌شناسی،مدل پنج عاملی شخصیت (FFM) یک آزمون تجربی برای اندازه‌گیری متغیرهای شخصیت است. بر اساس این مدل، شخصیت از پنج بعد اصلی تشکیل شده است که عبارتند از: روان‌رنجوری، برون‌گرایی، سازگاری، استقبال از تجربه و وظیفه‌شناسی.
پال کاستا جونیور به همراه رابرت آر. مک‌کری در دهه 80 میلادی آزمونی با نام NEO-I را ابداع کردند که سه عامل از پنج عامل بزرگ شخصیت را می‌سنجید. سپس در 1985 میلادی، با اضافه کردن دو عامل دیگر، تست NEOPI را برای سنجش پنج عاملی شخصیت منتشر کردند. ویرایش نهایی این تست در 1990 منتشر شد که امروزه Revised NEO Personality Inventory یا NEOPI-R نامیده می‌شود. انبوه تحقیقات بعدی در مجموع نشانگر آن بود که این پنج عامل به اندازه کافی گسترده و کارا بود.
