تعیین جنسیت وابسته به دما (TSD) نوعی تعیین جنسیت محیطی است که در آن درجه حرارت تعیین شده در حین رشد جنینی/لارویی، جنسیت فرزند را تعیین می‌کند. این موضوع تنها در خزندگان و ماهیان (پیوسته استخوانان) قابل مشاهده است. TSD یا (تعیین جنسیت وابسته به دما) با سیستم‌های تعیین جنسیت کروموزومی در بین مهره داران متفاوت است. این روش، محبوب‌ترین و مورد مطالعه‌ترین نوع تعیین جنسیت محیطی (ESD) است. برخی از شرایط دیگرمانند چگالی، pH و رنگ پس‌زمینهٔ محیطی نیز برای تعیین نسبت جنسیت، که می‌تواند بسته به عوامل مؤثر، به عنوان تعیین جنسیت وابسته به دما، یا تمایز جنسی وابسته به دما طبقه‌بندی شود، مورد مشاهده قرار می‌گیرند. این عوامل به عنوان مکانیسم‌های تعیین جنسیت، TSD و تعیین جنسینگی (GSD) باید به‌صورت یکسان در نظر گرفته شوند، که می‌تواند منجر به تعییر وضعیت گونه‌های ماهی در هنگام تعییر درجه حرارت شود. درجه حرارت ایجاد شده در طول دوران رابطه مستقیمی با جنسیت فرزند دارد.
در حالی که TSD در بسیاری از گونه‌های خزنده و ماهی مشاهده شده‌است، تفاوت‌های ژنتیکی بین جنس‌ها و مکانیسم‌های مولکولی TSD آشکار نشده‌است. تصور می‌شود که مسیر واسطه کورتیزول و مسیر نظارتی اپی ژنتیک مکانیسم‌های بالقوه درگیر در TSD هستند.
تخم‌ها وقتی که در طی یک سوم میانی رشد جنینی خود هستند بسیار تحت تأثیر دما هستند. این دورهٔ حساسی در تولید مثل است که به عنوان دوره حساسیت به گرما شناخته می‌شود.
بسیاری از دانشمندان بر این باورند که تمایز جنسی یعنی تعیین جنسیت تخم در گنادهای لاک پشت‌ها وابسته به دما است برای اینکه بتوانیم دقیق جنسیت را تعیین کنیم محدوده زمانی مشخصی داریم.
دوره گرماسنجی یا حساس به دما (TSP) دوره ای است که در هنگام رشد غیرقابل برگشت می‌باشد. از آن با استفاده از گونه‌هایی با تعیین جنسیت وابسته به دما، مانند تمساح‌ها و لاک پشت‌ها استفاده می‌شود. TSP معمولاً دوره یک سوم میانی جوجه کشی که نقطه پایانی مرحله جنینی است. محدوده زمانی TSP کمی در میان گونه‌های متفاوت است، رشد و نمو دیر هنگام جنین در مجاری عبور تخم باید در نظر گرفته شود (به عنوان مثال بسیاری از مارمولک). ارسال پالس گرما در طی دوره حساسیت گرمایی اغلب برای تعیین جنسیت کافی است، اما پس از TSP، جنسیت نسبت به دما جواب نمی‌دهد. با این حال، پس از این دوره، تغییر جنسیت امکان‌پذیر نیست.
