جمله ای است از زبان لاتین که از یونانی برگرفته شده به معنای: «آنچه باید نشان داده میشد». این ترجمه هم در برخی کتاب ها آمده: «اثبات شد آنچه باید (میشد)». مخفف این جمله .q. e. d است. پژوهشگران و مدرسین، بخصوص در علوم ریاضی و فیزیک در انتهای اثبات یک مسئله مینویسند qed. امروزه از این علامت ها هم استفاده میشوند ■ یا □ یا ‣. در فانت یونیکود: (U+220E) یا (U+25A0) یا (U+2023). ریاضی دان ها به این علامت سنگ قبر میگویند.
اقلیدس و ارشمیدس اثبات مسئله هارا با این جمله به پایان میبردند.
.q. e. d را پژوهشگران و اهل فن با تعبیر های دیگری از زبان لاتین، به عنوان مزاح نیز استفاده میکنند. یک تعبیر quo errat demonstrator است که یعنی: «ثابت کننده در گمراهی بسر میبرد» و دیگر تعبیر quod est dubitandum است که میگوید: «چیزی که مورد شک است» ارسال نظر
