شرکت ملی نفت ایران (NIOC) مسئول برنامه‌ریزی و مدیریت بر تولید، بهره‌برداری، استخراج، پالایش، پخش و صادرات منابع نفت و گاز ایران و از بزرگترین شرکت‌های نفتی جهان است و در شهر تهران مرکزیت دارد. این شرکت در سال ۱۳۲۷ خورشیدی پس از ملی شدن نفت ایران تأسیس و جایگزین شرکت نفت ایران و انگلیس شد.
شرکت ملی نفت ایران در حال حاضر کاملاً دولتی است و مدیرعامل آن به پیشنهاد وزیر نفت، انتخاب اعضای هیئت مدیره و در نهایت حکم وزیر منصوب می‌شود و در سلسله مراتب اداری، معاون وزارت نفت ایران است. این شرکت در میان شرکت‌های دولتی، سومین تولیدکننده بزرگ نفت پس از سعودی آرامکو (عربستان سعودی) و گازپروم (روسیه) در سال ۲۰۰۷ معرفی شده‌است.
شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب با تولید ۸۵٪ از نفت خام این شرکت، بزرگترین تولیدکننده نفت شرکت ملی نفت ایران بشمار می‌آید و پس از آن، بترتیب شرکت نفت فلات قاره ایران و شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، بزرگترین زیرمجموعه‌های شرکت ملی نفت ایران محسوب می‌شوند.
برند شرکت ملی نفت ایران در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد.
