مرجع کلمات و اصطلاحات اختصاری

ابزار حمایت از مبادلات تجاری (به اختصار اینستکس (INSTEX)) یا سامانهٔ حمایت از تبادلات تجاری (به اختصار ساحات) یک ابزار ویژه مالی است که در ژانویه ۲۰۱۹ توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا برای تسهیل تجارت غیر دلاری با ایران ایجاد شد. مقر اینستکس در پاریس، فرانسه و ریاست آن بر عهدهٔ پر فیشرِ آلمانی، از مدیران پیشین کومرتس‌بانک، است.

ابزار حمایت از مبادلات تجاری، شرکت‌های اروپایی را مقدور می‌سازد که با ایران به تجارت بپردازند بدون این که در معرض خطر قانون تحریم آمریکا قرار گیرند. به منظور اجرایی کردن این موضوع در روز پنج‌شنبه ۳۱ ژانویه ۲۰۱۹، شرکتی با سرمایه ۳ هزار یورو در پاریس تأسیس و به ثبت رسید. سازوکار این ابزار ویژه مالی به این شکل است که تهاتر بین صادرکنندگان و واردکنندگان یک کشور واحد اروپایی بدون ارتباط مستقیم مالی با ایران انجام می‌شود.

در ایران، مخالفان دولت، معتقدند که این راهکار تحت هیچ شرایطی اجرایی نخواهد شد، چون اروپا حتی زمانی که آمریکا هنوز از برجام خارج نشده بود، در راه اجرای آن سنگ‌اندازی کردند. بعضی از آنها اینستکس را یک دام برای تهران می‌دانند و استدلال می‌کنند این بهانه‌ای برای «نفوذ به اطلاعات مالی و بانکی ایران» و تأثیرگذاری بر «سیاست‌گذاری‌های خارجی و داخلی» بویژه برنامه‌های موشکی ایران است.

احمد زیدآبادی، تحلیلگر سیاسی در کانال تلگرام خود نوشته که «درد جامعه گرفتار رشد فزاینده تورم، بیکاری، گرانی ناشی از بی‌کفایتی مدیران داخلی و تحریم‌های بی‌سابقه است، با سازوکار اروپایی چاره نمی‌شود، بلکه این کشور نیازمند تصمیم‌های استراتژیک است.»

محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی معتقد است که با این سازو کار، «امکان گسترده‌ای» برای ایران به وجود نیامده و تنها هدف این است که شرکت‌هایی که با ایران کار می‌کنند دچار آسیب نشوند.

ارسال نظر