بیماری التهابی لگن یا اختلال التهابی لگن (PID) عفونت قسمت فوقانی سیستم تولید مثل زنان یعنی رحم، لوله‌های فالوپ، و تخمدان، و در داخل لگن است. اغلب ممکن است هیچ علامت مشخصی نداشته باشد.
علائم و نشانه‌ها ممکن است شامل درد در ناحیه شکم، ترشحات واژن، تب، سوزش ادرار، درد در حین آمیزش، یا قاعدگی نامنظم باشد. PID در صورت عدم درمان می‌تواند باعث عوارض دراز مدت از جمله ناباروری، بارداری خارج از رحم، درد مزمن لگن و سرطان شود. عامل ایجاد بیماری نوعی باکتری است که از واژن و گردن رحم منتشر شود.
عفونت‌های سوزاک یا کلامیدیا تراکوماتیس علت ۷۵ تا ۹۰ درصد از موارد می‌باشد. اغلب باکتری‌های متعدد درگیر هستند. در صورت عدم درمان، حدود 10 درصد از افراد مبتلا به عفونت کلامیدیائی و 40 درصد از افراد مبتلا به گونوره (سوزاک)، PID را ایجاد می کنند. عوامل خطر معمولا شبیه به عفونت‌های منتقله از راه جنسی، است و شامل داشتن شرکای جنسی متعدد و مصرف مواد میشود. دوش واژینال متعدد نیز ممکن است خطر انتقال را افزایش دهد. تشخیص معمولاً بر اساس علائم و نشانه های ظاهری است. در تمام زنان در سن باروری که درد ناحیه تحتانی شکم دارند، احتمال این بیماری وجود دارد و باید یکی از احتمالات تشخیص باشد. تشخیص قطعی PID یافتن چرک مربوط به لوله‌های فالوپ در حین عمل جراحی است. یکی از راه‌های تشخیص انجام سونوگرافی است.
راه‌های جلوگیری از بروز این وضعیت شامل: نداشتن رابطه جنسی و نداشتن شریک‌های جنسی متعدد و استفاده از کاندوم می‌باشد. خطر ابتلا به PID با غربالگری زنان در معرض خطر عفونت کلامیدیایی، به دنبال درمان کاهش می‌یابد. در صورت تشخیص بیماری باید درمان همزمان شریک جنسی فرد نیز صورت پذیرد در غیر اینصورت بیماری توسط شریک جنسی آلوده مجددا عود خواهد کرد. برای درمان زنانی که علائم خفیف یا متوسط دارند، تزریق آنتی بیوتیک سفتریاکسون به صورت تک دوز، همراه با دو هفته داکسی سایکلین و احتمالاً مترونیدازول خوراکی توصیه میشود. در صورت عدم درمان پس از سه روز و یا تشخیص بیماری شدید، آنتی بیوتیک داخل وریدی توصیه میشود.
در سطح جهانی حدود ۱۰۶ میلیون مورد از کلامیدیا و ۱۰۶ میلیون مورد سوزاک در سال ۲۰۰۸ شناسایی شده است اما تعداد دقیق موارد PID مشخص نیست. تخمین زده میشود حدود ۱٫۵ درصد از زنان جوان سالانه در ایالات متحده آمریکا به PID مبتلا می‌گردند، که حدود یک میلیون نفر را شامل میشود. یکی از انواع دستگاه جلوگیری از بارداری که در درون رحم قرار می‌گیرد (IUD) به نام Dalkon باعث افزایش PID در سال ۱۹۷۰ میلادی شد، اما در حال حاضر آی یو دی پس از ماه اول، دیگر با این مشکل در ارتباط نیست.
