مدافع بازیکنی است که در پشت هافبک‌ها قرار دارد و مهم‌ترین و اولین هدفش پشتیبانی از دروازه‌بان است. وظیفهٔ اولیهٔ او جلوگیری از گلزنی حریف است. به‌طور عمده در فوتبال مدرن چهار نوع مدافع تعریف می‌شود: مدافع میانی (Centre-back)، مدافع پوششی (Full-back)، مدافع جلوزن (Sweeper) و مدافع کناری (Wing-back) که در واقع می‌توان به نوعی مدافع جلوزن و کناری را به‌ترتیب نمونه پیشرفته‌تر مدافع میانی و پوششی دانست. استفاده از مدافع میانی و پوششی در فوتبال مدرن تقریباً ضروری است در حالی که جلوزن و مدافع کناری فقط در برخی از سیستم‌ها یا برخی از زمان‌های بازی استفاده می‌شوند.
مدافع میانی یا دفاع وسط یا دفاع آخر بازیکنی است که وظیفه اصلی آن، ناکام گذاشتن بازیکنان رقیب، به‌ویژه مهاجم اول (مهاجم نوک) در گلزنی است که وی این کار را با استفاده از جلوگیری از شوت‌زنی و پاس‌کاری، ایجاد مزاحمت و یارگیری انجام می‌دهد.
از آن‌جا که در فاز دفاعی، مدافع میانی نزدیک‌ترین بازیکن (غیر از دروازه‌بان) به دروازه است در آفسایدگیری و هدایت تیم از عقب، نقش مهمی دارد، بنابراین یک مدافع میانی می‌تواند خط دفاعی را با خود همراه کند، در مواقع آفسایدگیری آن را جلو بیاورد یا هنگامی که تیم مقابل در فاز هجومی قرار دارد، خط دفاعی را به دروازه خودی نزدیک کند.
هنگامی که توپ به مدافع میانی می‌رسد، بسته به موقعیتی که در آن قرار دارد یا به زیر توپ می‌زند یا با پاس‌های کوتاه هم‌تیمی‌های خود را صاحب توپ می‌کند، چنانچه حمله تیم حریف گسترده و با نفرات زیاد باشد احتمالاً به زیر توپ خواهد زد ولی اگر بخواهد یک ضد حمله را شروع کند به بازیکنان دیگر پاس خواهد داد.
در جریان معمول بازی گل زدن یک مدافع میانی، کمی دور از انتظار است، با این حال ممکن است مدافع میانی‌ها روی ضربات کرنر یا دیگر توپ‌های ارسالی به گل برسند یا ممکن است خودشان زننده ضربه ایستگاهی یا پنالتی باشند که منجر به گل شود.
در فوتبال مدرن امروز معمولاً از دو یا سه مدافع به عنوان مدافع میانی استفاده می‌شود، به عنوان مثال در سیستم‌های ۴-۲-۳-۱، ۴-۳-۳، و ۴-۴-۲ همواره از دو مدافع میانی استفاده می‌شود.
