سرعت گریز در فیزیک و ستارهشناسی به حد اقل سرعتی گفته میشود که یک جسم باید داشته باشد تا بتواند از چنگ نیروی گرانشی جسم دیگر بگریزد.
سرعت گریز حدی است که بنا بر آن، اگر جرمی با سرعت اولیه بیش از سرعت گریز جرمی که میخواهد از آن بیرون برود به سوی بیرون حرکت کند موفق به فرار از آن خواهد شد، اما اگر سرعت آن جرم کمتر از سرعت گریز آن جرم دیگر باشد موفق به این کار نخواهد شد. مثلاً سرعت گریز از سیارهٔ زمین ۱۱٫۱۸۶ کیلومتر بر ثانیه است یعنی اگر موشکی باسرعتی بیش از حدود ۱۱٫۲ کیلومتر بر ثانیه مستقیماً به سوی بیرون حرکت کند موفق به فرار از آن خواهد شد اما اگر سرعت آن موشک از این حد کمتر باشد ابتدا به سوی بالا رفته و سپس دوباره به پایین بازمیگردد.