اچ. دی. آر (HDR) مخفف کلمات انگلیسی “گستره پویای بالا” است. که در دنیای واقعی، نسبت بین تاریکترین و روشنترین نقاط تصویر (یا همان نسبت کنتراست) را گویند.
گستره پویا(دامنه پویا، دامنه دینامیک) در عکاسی، نسبت بین بالاترین و پایینترین شدت نور قابل اندازه گیری(سیاه و سفید) را نشان میدهد. در دنیای واقعی، سیاه یا سفید واقعی هیچ گاه یافتنی نیستند و تنها درجات مختلف شدت نور منبع و انعکاس سوژه وجود دارند. به همین سبب مفهوم گستره پویا پیچیدهتر میشود و به این بستگی دارد که چه وسیلهای را به عنوان ابزار دریافت(دوربین یا اسکنر)، ابزار نمایش (چاپ یا نمایشگر کامپیوتر)، و یا خود سوژه، برای توضیح در نظر داریم.
تکنیک اچ. دی. آر شیوهای نو در عکاسی است که برای طبیعیتر کردن سوژه عکاسی و نزدیکتر کردن عکس به آن چیزی که چشم انسان میبیند، ابداع شدهاست. در تکنیک اچ. دی. آر که مخفف High Dynamic Range است، عکاس میتواند با کمک نرمافزارهای ویژهای، با ترکیب چند عکس با نوردهیهای متفاوت، در نهایت به یک عکس با دامنه بالایی از نوردهی دست پیدا کند که محدودیتهای نوری عکسهای قبلی را نداشته و در واقع، ویژگیهای نوری تمام آنها را در خود جمع کرده باشد. برای ساختن عکسهای اچ دی آر، نرم افزاری متعددی در دسترس هستند که از مهم ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- Photomatix
- Easy HDR
- فوتوشاپ، سری Cs
هر چند از تکنیک اچ دی آر میتوان برای طبیعینگاری(نزدیک کردن عکس به تصویری که چشم انسان میبیند)استفاده کرد، امّا آنچه امروزه بیشتر شاهد آن هستیم، استفادهٔ فراواقع گرایانه از این تکنیک است که با اشباع بیش از حد رنگها و سایه و روشنهای عکس، تصویری که بیشتر به نقاشی نزدیک است را پدید میآورند به طوری که کمتر کسی با دیدن آن فکر میکند که این تصویر، یک عکس از یک صحنه واقعی میتواند باشد.
اچ. دی. آر جذاب است، اما چون نیازمند گرفتن چند عکس مشابه از یک منظره است بعضی مواقع و مخصوصا برای سوژههای در حرکت غیرممکن به نظر میرسد. اما با کمک فوتوشاپ CS4 میتوانید به عکسهای خود جلوه شبه اچ. دی. آر بدهید و حتی آنها را تا مرز نقاشی پیش ببرید.