مؤسسه توسعه و تحقیقات اقتصادی در سال ۱۳۳۹ با هدف انجام تحقیقات نظری و کاربردی و فراهم آوردن زمینه های مناسب برای تحقیقات در مسائل اقتصاد ایران ، اقتصاد نظری و موضوعات اقتصاد بین الملل و کشورهای منطقه و تربیت نیروی متخصص ، با نام موسسه تحقیقات اقتصادی و به ریاست دکتر حسین پیرنیا (پدر علم اقتصاد ایران) در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران تاسیس شد و سپس در آبان ماه ۱۳۴۶ با استقلال دانشکده اقتصاد از دانشکده حقوق و علوم سیاسی به دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران انتقال یافت.