متن به گفتار که سرواژه آن TTS است، برنامه‌ای است که متن ورودی را به صدای انسان را می‌خواند.
این نوع برنامه برای تبدیل متن به پرونده صوتی (کتاب گویا)، تلفظ کلمات در نرم‌افزارهای واژه‌نامه، خواندن صفحه رایانه و نیز تلفن هوشمند مخصوصاً برای کاربران نابینا توسط نرم‌افزارهای صفحه‌خوان کاربرد دارد. همچنین در سامانه‌های تلفن مخابرات و نیز دستگاه‌های خودپرداز جهت ارتباط گفتاری با کاربر بکار می‌رود.
باید توجه کرد که اصطلاح «متن به گفتار» برای اشاره به دو مفهوم متفاوت بکار می‌رود:
الف) موتور متن به گفتار (Text-to-Speech engine)
ب) پخش‌کننده متن به گفتار (Text-to-Speech player)
که وظیفه تبدیل متن به گفتار در پس‌زمینه بر عهده موتور متن به گفتار است و پخش‌کننده متن به گفتار محیط کاربری برای وارد کردن متن و گرفتن خروجی صدا یا ذخیره در قالب پرونده صوتی را فراهم می‌کند. به منظور جلوگیری از ابهام معمولاً موتور متن به گفتار اصطلاحاً (Speech-synthesizer) نامیده می‌شود از طرف دیگر پخش‌کننده متن به گفتار مخصوصاً در بین کاربران عام رایانه متن به گفتار نامیده می‌شود. لیکن باید توجه کرد زبانهای پشتیبانی شده گفتار و کیفیت صدا مربوط به موتور متن گفتار است و یک موتور متن به گفتار با رابط برنامه‌نویسی (API) به راحتی در نرم‌افزارهای گوناگون (پخش‌کننده‌های متن به گفتار) قابل فراخوانی و استفاده است.