سارکوم کاپوسی، یک نوع سرطان پوستی نسبتاً نادر میباشد که در انسانها شایع است و میتوان وجود آن در موجودات دیگر را انکار کرد. این بیماری باعث ظهور ضایعات پوستی قهوهای – صورتی رنگ بر روی انواع سطوح بدن شده و باعث ورم در این نواحی میشود. از آنجایی که این بیماری در حالت طبیعی بدن فعال نمیشود، میتوان آن را جزو بیماریهای فرصتطلب دانست. ویژگی مشترک اینگونه بیماریها، سرکوب شدن آن توسط سیستم ایمنی در حالت نرمال بدن و فعال شدن آن در صورت نقص ایمنی میباشد.
این بیماری از اکتشافات موریتس کاپوشی پزشک اتریشی-مجارستانی است.
این بیماری اغلب در صورت ضعف دستگاه ایمنی ایجاد میشود. این ضعف نیز میتواند عوامل زیادی داشته باشد. یکی از مهمترین تضعیف کنندگان دستگاه ایمنی، بیماری ایدز میباشد؛ پس میتوان این بیماری را عامل اصلی ابتلا به بیماری سارکوم کاپوسی دانست. پژوهش گران این بیماری را بر اساس نحوهٔ ابتلا به سه دسته تقسیم میکنند:
فرم کلاسیک: این حالت در نواحی مدیترانهای و شرق اروپا شایع تر است و در اطراف انگشتان پا و پاشنه دیده میشود.
فرم آندمیک: این حالت سارکوم کاپوسی دو نوع دارد؛ نوع شایع در جهان و نوع شایع در نواحی زیر صحرای آفریقا. لازم است ذکر شود که این حالت ارتباط و وابستگی با ویروس HIV ندارد.
وابسته به ضعف دستگاه ایمنی: این بیماری معمولاً در جراحیهای پیوند اعضا، در پذیرندهٔ عضو ایجاد میشود که میتواند بر اساس تضعیف سیستم ایمنی توسط جراحان یا انتقال ویروس HHV8 از عضو دهنده به عضو گیرنده باشد. پیشرفت این بیماری در افراد نسبت به انواع دیگر سریع تر است و انواع مختلفی دارد.
وابسته به ایدز یا اپیدمیک: این بیماری، حالت نسبتاً خطرناک تر و شدیدتری نسبت به انواع دیگر سارکوم کاپوسی دارد و در نقاط مختلف پوست از جمله صورت، گردن، پشت، شکم پدید میآید. در موقعیتهای حاد تر میتوان این زائدهها را در معده، ششها و و دیگر نواحی داخلی بدن نیز یافت.
روند تکثیر، پیشرفت و انتقال این بیماری در افراد معمولاً به آهستگی صورت میگیرد و معمولاً قابل درمان است. این بیماری اغلب کشنده نیست مگر آنکه در سطوح داخلی بدن پدید آید. میتوان گفت در تمامی فرمهای این سرطان، ویروسی به نام HHV8 جزو عوامل بیماری یافت میشود که به ویروس هرپس انسانی ۸ معروف است.
از نظر جغرافیایی میتوان نواحی مدیترانهای و آفریقایی را مهمترین مراکز شیوع و ابتلای این بیماری دانست که البته در قدیم تراکم بیماران در این نقاط بیشتر از نقاط دیگر، نسبت به زمان حال بودهاست. با این که این بیماری آنچنان شایع نبوده و نیست ولی مردان یهودی و مدیترانهای بیشتر به این بیماری دچار میشدند. از آنجایی که دانشمندان، نقاط آفریقایی را محل تولد و مرکز شیوع ویروس HIV میدانند، میتوان این نقاط را دیگر مرکز بیماری سارکوم کاپوسی دانست؛ چرا که گفته شد ویروس HIV (عامل ایدز) مهمترین عامل ابتلا به این سرطان میباشد.
از آنجایی که این سرطان وابستگی زیادی با ویروس HIV دارد، راههای انتقال آن هم شبیه به این بیماری میباشد که میتوان استفاده از سرنگ مشترک، فعالیت جنسی کنترل نشده و … را نام برد. بطور کلی هرگاه که عاملی باعث تضعیف دستگاه ایمنی بدن شود، درصد ابتلا به این سرطان به شدت افزایش مییابد.
شیوع این بیماری در میان مردان بیشتر است و محدودهٔ سنی ابتلا، به فرم بیماری بستگی دارد. از نظر ژنتیک نیز اگر ژن ضعف ایمنی در شخصی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا در آن فرد بالا میرود.